Jak rozpoznać czy mam insulinooporność?
Kiedy powinniśmy pomyśleć o wykonaniu diagnostyki pod kątem insulinooporności? Jeżeli zauważasz u siebie poniższe objawy, warto aby sprawdzić czy ten problem również nie dotyka Ciebie.
Najczęstsze objawy insulinooporności to:
- Nadmierna senność w ciągu dnia, zwłaszcza po obfitym posiłku np. obiedzie
- ogólne ciągłe zmęczenie, poczucie braku energii
- częste i szybko pojawiające się uczucie głodu
- ochota na „coś słodkiego”
- przyrost masy ciała
- trudności w redukcji masy ciała
- rogowacenie ciemne, czyli zabarwiony na ciemno naskórek (tak jakby „brudny”) najczęściej w okolicy karku, pach, łokci, kolan
Oczywiście objawy nie są bardzo specyficzne i mogą występować też przy innych jednostkach chorobowych, dlatego swoje podejrzenia musimy zawsze potwierdzić odpowiednią diagnostyką.
Jest kilka rodzajów badań, jednakże przedstawiam Wam dwa najpopularniejsze.
Jak wygląda diagnostyka insulinooporności?
Insulinoooporność możemy określić głównie na dwa sposoby:
- Wyliczając współczynnik HOMA-IR – wyliczamy go na podstawie stężenia glukozy oraz insuliny na czczo
- Poprzez wynik krzywej insulinowej – na podstawie wartości stężenia insuliny we krwi po wykonaniu testu OGTT (doustny test tolerancji glukozy): na czczo, po 1 godzinie oraz po 2 godzinach
HOMA IR – co to jest?
Jest jednym z najpopularniejszych wzorów przydatnych do określania występowania insulinoooporności.
Powyższy wzór odnosi się do wyników podanych w mg/dl (glukoza) i mU/ml (insulina). Jeżeli dostaliśmy wyniki glukozy w innej jednostce np. mmol/l, to zamiast liczby 405 musimy podstawić 22,5.
Wynik większy od 2 u osoby dorosłej, może wskazywać na insulinooporność. Dlaczego tylko „może wskazywać”? Otóż w różnych publikacjach stosuje się inne wartości dla kryterium rozpoznania insulinooporności, dodatkowo inne czynniki chorobowe mogą wpływać na tę wartość, dlatego ostateczną diagnozę zawsze powinien stawiać lekarz.
WAŻNE!
Pamiętaj, dietetyk nie jest od stawiania diagnozy, a tym bardziej fora internetowe czy koleżanka. Te osoby mogą tylko zasygnalizować problem i zasugerować wykonanie odpowiedniej diagnostyki. Diagnozę stawia, tylko i wyłącznie, lekarz.
Krzywa insulinowa – na czym polega ten test?
Jest mniej popularnym testem, ale dostarczy nam więcej informacji o insulinooporności. Wykonuje się go wraz z krzywą glukozową w doustnym teście obciążenia glukozą (OGTT). Na czym polega ten test? Na początku pobiera się krew do badania na czczo. Następnie dostaje się do wypicia roztwór 75g glukozy. Kolejne pomiary wykonuje się po 1. i 2. godzinie od jego spożycia. Na tej podstawie odczytuje się zmiany wartości glukozy (krzywa glukozowa) oraz insuliny (krzywa insulinowa) w organizmie.
Pamiętaj! W trakcie badania nie należy wykonywać żadnej aktywności fizycznej. Wiem, że czekanie przez dwie godziny w poczekalni nie jest zachęcające. Jeżeli jednak w tym czasie wybierzemy się na zakupy, spacer czy „załatwianie spraw na mieście” to wpłynie to na uzyskany wynik. Nie będzie on miarodajny. Podczas takiej aktywności zwiększa się zużywanie glukozy, a także odpowiedź insulinowa. Oczywiście nie powinniśmy nic jeść i pić w trakcie badania.
O czym należy pamiętać przed badaniem?
- nie należy drastycznie zmieniać diety na dzień przed badaniem – to nie jest czas na wprowadzenie głodówek czy spożywanie późnym wieczorem obfitej kolacji. Odżywiaj się tak jak zawsze.
- Nie wykonuj bardzo intensywnego treningu dzień wcześniej
- Jeżeli źle spałaś/eś w nocy, to również może wpłynąć na uzyskany wynik badania
Dzięki rozpoznaniu insulinooporności jesteśmy w stanie dobrać odpowiednią dietę, aby zapobiec dalszemu postępowaniu choroby. Zmniejszymy także ryzyko wystąpienia cukrzycy. Jeżeli wykonamy krzywą glukozowej i insulinową będziemy w stanie dobrać najbardziej odpowiednią dla Ciebie ilość posiłków oraz odstępy czasowe pomiędzy nimi. W przypadku insulinooporności zazwyczaj zaleca się wydłużanie odstępów pomiędzy poszczególnymi daniami, tak aby poziom insuliny zdążył opaść przed kolejnym sięgnięciem po żywność. Jednakże, jest wiele innych czynników, które mogą to zmieniać m.in. występowanie hipoglikemii reaktywnej. Dlatego nie ma jednej, określonej liczby posiłków zalecanej dla osób z insulinoopornością.
Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej czym jest insulinooporność, zapraszam Cię do przeczytania tego tekstu (klik).
